حفاظت از بافتهای تاریخی در راستای رونقبخشی برای آینده
رویکرد چشمانداز یکپارچه و جامع دربرگیرنده اقداماتی است که منجر به حل شدن مسایل و چالشهای شهری و خلق فرآیندهای مستمر و پویا در ارتقا و تحول اقتصادی ، کالبدی و محیطی و اجتماعی در محدودههای شهری است که با تغییر و دگرگونی مواجه هستند .
به گزارش پرتال جامع بازآفرینی شهری ، مشاور وزیر راه و شهرسازی گفت : در ادبیات جهانی ، مفهوم حفاظت ، بافتهای تاریخی را دارای یک ارزش و دارایی برای بازآفرینی محفوظ میکند و حفاظت را در راستای رونقبخشی برای آینده میبیند . در این راستا رویکردها و سیاستهایی مبتنی بر برنامههای حفاظت از محدودههای تاریخی فرهنگی شهرها مشخص شده است .
منا عرفانیان ، مشاور وزیر راه و شهرسازی در امور بانوان در دومین "همایش ملی میراث فرهنگی و توسعه پایدار" در سخنرانی با عنوان "جایگاه مفهوم حفاظت در سیاست های بازآفرینی شهری پایدار" با طرح چند سوال گفت : چه شد در مواجهه با بافتهای تاریخی به این وضعیت رسیدهایم و تاکید بر حفاظت چه جایگاهی در بازآفرینی شهری دارد ؟ در اینباره باید بگوییم که در کشور ما توجه به بافتهای تاریخی سبقه طولانی ندارد . در واقع اواخر دهه ۷۰ شروع این تجربهها بود و غالبا تمرکزها کالبدی و با توجه بر ابنیه بوده است و به موضوعات همه شمولی به مرور دست یافتیم .
عرفانیان با اشاره به اینکه مواجهه با بافتهای تاریخی را چطور میتوان از منظر توسعه شهری فعال کرد ؟ توضیح داد : مشکلات شهری کم کم به بحران تبدیل میشوند . براساس مباحث آماری ، از جدیترین بحرانهان که در بیمدلی توسعه شهری کنونی وجود دارد ، تخلیه تدریجی مراکز شهری است که سبب غیرقابل کنترل شدن شهرها میشود . دستور کار شهری جدید تحت عنوان بازآفرینی شهری تعریف شد و تجربهای است که شهرهای مختلف دنیا به آن رسیده است و چارچوبهایش در توسعه پایدار دنبال میشود .
وی با توضیح درباره رویکرد چشمانداز یکپارچه و جامع گفت : رویکرد چشمانداز یکپارچه و جامع دربرگیرنده اقداماتی است که منجر به حل شدن مسایل و چالشهای شهری و خلق فرآیندهای مستمر و پویا در ارتقا و تحول اقتصادی ، کالبدی و محیطی و اجتماعی در محدودههای شهری است که با تغییر و دگرگونی مواجه هستند .
مشاور وزیر راه و شهرسازی در ادامه گفت : طبق بیانیهای که به تازگی برای بازآفرینی شهری تصویب شده ، به شناسایی ۲۰ اصل با دیدگاههای متخصصان رسیدهایم . روح حفاظت در این اصول وجود دارد و به عنوان مقصدی است برای توسعهای که در تعریف بازآفرینی شهری به آن توجه داریم ؛ مانند شهرنگر بودن ، رویکردهای محلهای و توجه به منابع طبیعی ، اقتصادی و انسانی حفاظت از توسعه توامان از اصلیترین اصولی است که در سیاست بازآفرینی شهری مورد توجه قرار میگیرند . حفاظت از بستر طبیعی و زیست بومها ، توسعه درونی و توجه به پایداری جامعه محلی و ایمنی و تابآوری شهرها از رویکردهای این سیاستگذاری است .
وی افزود : اگر رویکرد بازآفرینی را از وجوه توسعه شهری در نظر بگیریم ، در سوی دیگر مفهوم حفاظت را داریم . در ادبیات جهانی مفهوم حفاظت ، بافتهای تاریخی را دارای یک ارزش و دارایی برای فرآیند بازآفرینی مفروض میکند و حفاظت را در راستای رونقبخشی برای آینده میبیند ؛ نه صرفا نگاه موزهای و حفظ آنچه که در گذشته بوده است و نهایتا توجه جدی به هر کدام از این تجربههای حفاظتی میتواند به شکل محرک برای توسعه پیرامون و شهر خویش باشد .
این کارشناس معماری و شهرسازی با اشاره به تبیین برخی الزامات که در سالهای اخیر در حوزه میراث فرهنگی و راه و شهرسازی به عنوان دستورالعمل تهیه شده است ، اضافه کرد : شناسایی دقیقتر بافتهای تاریخی در چند سال اخیر مصوبههایی گرفته است و نهایتا سال گذشته سندی تهیه و در شورای عالی شهرسازی مصوب شد که در آن رویکردها و سیاستهای مبتنی بر برنامههای حفاظت از محدودههای تاریخی فرهنگی شهرها مشخص شده است .