ارائه چالش‌های معماری و شهرسازی در شهرها به رییس‌جمهور
از شما مدیران معماری و شهرسازی انتظار دارم که در زمینه موضوعات مرتبط با شهرسازی و معماری و همچنین حمل و نقل در استان‌های خود بررسی و مطالعه همه جانبه‌ای انجام دهید تا بتوانیم بر اساس پژوهش‌های میدانی و مطالعات واقعی که توسط شما متخصصان حوزه شهرسازی و معماری کشور انجام می‌شود سخنی واحد و یکپارچه را برای ارایه مطالب به رئیس‌جمهوری داشته باشیم .
به گزارش پرتال بازآفرینی شهری ، عضو کابینه دولت دوازدهم با اعلام اینکه به زودی جلساتی را با رییسجمهوری در مورد مباحث حمل و نقل و همچنین معماری و شهرسازی تشکیل می‌دهد ، گفت : از مدیران معماری و شهرسازی انتظار دارم که روی موضوعات مرتبط با شهرسازی و معماری و همچنین حمل و نقل در استان‌های خود بررسی و مطالعه همه‌جانبه‌ای انجام دهند تا بتوانیم بر اساس پژوهش‌های میدانی و مطالعات واقعی که انجام می‌شود سخنی واحد و یکپارچه را برای ارایه مطالب به رئیس‌جمهوری داشته باشیم .
محمد اسلامی در جمع مدیران شهرسازی و معماری استان‌های سراسر کشور با تاکید بر اهمیت دادن به سه مقوله سکونت ، فعالیت و حرکت ، و با یادآوری این مطلب که پیش‌تر به عنوان معاون وزیر دفاع در شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران حضور می‌یافت ، گفت : همواره در جلسات شورا از وضعیت شهرسازی کشور رنج می‌بردم . همواره مباحثی که در استان‌ها وجود دارد وقتی مراحل بررسی را در کمیته‌های شورای‌عالی طی می‌کند و آماده تصویب می‌شود ، دچار عدم‌بالانس و عدم‌توافق است .
وزیر راه و شهرسازی در همین رابطه افزود : یک بخش از عدم توافقات شامل محدودیت‌ها و آرزوهایی است که ما به لحاظ شهرسازی و معماری می‌خواهیم بر آنها تاکید داشته باشیم و بخشی نیز واقعیت‌هایی هستند که در سرزمین وجود دارد و در استان ها و معمولا بیشتر شهرداری‌ها به آن می‌پردازند و بخشی هم وجود دارد که حکم حقوق مکتسبه است و به همین دلیل مورد تعارض قرار می‌گیرد . به همین دلیل ما می‌مانیم بین این تضادها که باید تلاش کنیم این عدم‌توافقات با منطقی صحیح به حداقل ممکن برسند .
اسلامی با اشاره به این مطلب که هر شهری فرهنگ و مقتضیات بومی خود را دارد ، یادآور شد : عموما مشاورانی که طرح‌های جامع را تهیه می‌کنند ، دقت های لازم را نسبت به واقعیات موجود ندارند و عموما طرح‌های تهیه شده فاقد کیفیت هستند . شاهد بوده‌ایم که در بسیاری از طرح‌ها ، وضع موجود خوب بررسی نشده و پژوهش‌های کافی و وافی نیز در مورد سرنوشت آن جامعه صورت نگرفته است که باید این نقایص را برطرف کنیم .
رئیس شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران با تاکید بر اینکه تنها توجه به زمین و فضا در تهیه طرح‌ها مطرح نیست بلکه سرنوشت شهرها و شهروندان نیز در تهیه طرح‌ها مورد توجه است ؛ توضیح داد : باید در تهیه طرح های جامع ، بررسی ، تصویب و ابلاغ آن تلاش کنیم تا طرح جامع تسهیل‌گر سرنوشت جامعه به مسیر مطلوب باشد . شاید ما توان تعیین سرنوشت مطلوب برای شهرها را به طور کامل نداشته باشیم اما می‌توانیم تسهیل کنیم تا ایجاد شرایط مطلوب عملی شود .
وزیر راه و شهرسازی ادامه داد : بسیاری از نابسامانی‌های فرهنگی و اجتماعی ما و بسیاری از نابسامانی‌های شهرسازی حتما ربط مستقیم به طرح‌های جامع (طرح‌های توسعه و عمران) دارد . حاشیه‌نشینی‌هایی که شکل می‌گیرد ، محدودیت‌هایی که قائل می‌شویم و تعرضی که به اراضی کشاورزی و زراعی و همچنین واجد ارزش وارد می‌شود ، اتفاقاتی که در طی سالیان در روستاها رخ داده است ، عدم توجه به نیازهای اساسی روستاییان ، اختلال در زندگی روستایی و تعرض به اراضی کشاورزی ، زراعی و باغی که زمینه‌اش فراهم می‌شود ، گواه این مدعاست . گذشته ما همواره پرفراز و نشیب بوده است . امروزه شهرهای ما به لحاظ شخصیت و به لحاظ تمدن‌های شهری از منطق شهرها که ریشه در تاریخ دارند ، فاصله زیادی پیدا کرده و ساخت و سازهایی که صورت می‌گیرد نیز در روند بی‌هویت کردن شهرها تاثیر فراوانی دارد که باید برای بهبود وضعیت، گام‌های اساسی برداریم .
وزیر راه و شهرسازی به جلسه روز دوشنبه که با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی رییس جمهوری در وزارت راه و شهرسازی برگزار شد ، اشاره کرد و گفت : در جلسه‌ای که خدمت آقای رییس جمهوری بودیم نیز به این موارد اشاره شد که هم سرمایه‌های ما به دلیل عدم کیفیت ساخت و ساز و همچنین قوانین شهرسازی و هم شهرسازی ما در حال از بین رفتن است که باید در اقدامی موثر در جهت بهبود وضعیت تصمیمات جامعی بگیریم . از همان روزهای ورودم در مسئولیت جدید به اقای ایزدی اعلام کردم که باید مشخص کنیم چه سازمانی مسئول کنترل شهر و کنترل قوانین و ضوابط شهرسازی است . ضمانت اجرایی طرح‌های جامعی که توسط وزارت راه و شهرسازی و شورای‌عالی شهرسازی و معماری تهیه و ابلاغ می‌شود ، چیست ؟
وی خطاب به مدیران شهرسازی و معماری استان‌های سراسر کشور اعلام کرد : انتظار داریم ، آسیب‌شناسی که توسط شما کارشناسان و متخصصان انجام می‌شود با تاکید بر رفع دغدغه‌های موجود باشد و نتیجه‌ای که حاصل می‌شود توان ایجاد تغییر رویکردهای بنیادین را داشته باشد .
اسلامی با اعلام اینکه جلساتی را با رییس جمهوری در مورد مباحث حمل و نقل و همچنین معماری و شهرسازی تشکیل می‌دهد ، گفت : از شما مدیران معماری و شهرسازی انتظار دارم که در زمینه موضوعات مرتبط با شهرسازی و معماری و همچنین حمل و نقل در استان‌های خود بررسی و مطالعه همه جانبه‌ای انجام دهید تا بتوانیم بر اساس پژوهش‌های میدانی و مطالعات واقعی که توسط شما متخصصان حوزه شهرسازی و معماری کشور انجام می‌شود سخنی واحد و یکپارچه را برای ارایه مطالب به رئیس‌جمهوری داشته باشیم . هر منطقه شهری باید متناسب با زیست بوم و تاریخ و فرهنگ خودش مطالعاتی داشته باشد. ما باید بتوانیم بگوییم که به لحاظ رویکرد جدید تا ۵۰ سال آینده برای تمدن‌سازی در حوزه معماری و شهرسازی چه کاری می‌خواهیم انجام دهیم ؟ همچنین ، گذشته ما امروز ما را به این نقطه رسانده است و از اینجا به بعد به کجا می‌خواهیم برسیم ؟
اسلامی ادامه داد: هم‌‌اکنون طرح مدیریت یکپارچه شهری و درآمد پایدارِ شهرداری‌ها در حال تبدیل شدن به قانون است ، به همین دلیل باید از فرصت ایجاد شده نهایت بهره را ببریم و با آسیب‌شناسی‌های دقیقی که توسط شما مدیران معماری و شهرسازی انجام می‌شود ، آسیب ها و دلایل آنها بررسی شوند و در عین حال با ارایه راهکارها ، تعیین کنیم که مسئولیت کنترل شهر و شهرسازی با چه نهاد و سازمانی است . باید بررسی کنیم که چرا طرح‌های جامع ما رعایت نمی‌شود و مداخله‌ها و عدم انطباق‌ها و مغایرت‌های اساسی ما در طرح‌های جامع به چه دلایلی رخ می دهد و راهکارهای پایدار شامل چه مواردی است .
اطلاعات شهرسازی الکترونیکی می‌شوند
وزیر راه و شهرسازی در بخشی دیگر از سخنانش گفت : یک بار برای همیشه سیستم‌هایمان را الکترونیکی کنیم و دست از جزیره‌ای نگاه کردن برداریم و به مانند کشورهای پیشرفته همه اطلاعات موجود را نرم‌افزاری کنیم و با نرم‌فزار ، اطلاعات شهرها را استخراج و بارگذاری‌ها را مطابق با محاسبات نرم‌افزاری طراحی کنیم ، نتایج و عوارضش را مشاهده کنیم و بالانس آن را به لحاظ تراکم ، عرض معابر و سرانه‌هایی که می‌خواهیم اختصاص دهیم به صورت مکانیزه تعیین کنیم ، همانطور که در شهرهای پیشرو در حال انجام است . هر طرحی همان لحظه در نرم‌افزاری که اطلاعات شهرسازی در آن موجود است دریافت و در لحظه بالانس می‌شود و بلافاصله می‌توان تصمیم گرفت که چه کاری باید انجام شود و ملاحظات و محدودیت‌ها چیست . ما نیز از همین مدل ریاضی استفاده کنیم که در آن فرهنگ و معماری و شهرسازی با هم تلفیق شده است .
وزیر راه و شهرسازی گفت : پیشنهادم به طور مشخص این است که آسیب‌شناسی‌ها به صورت شهر به شهر انجام شود که این کار ، کار بسیار بزرگ و طاقت‌فرسایی است اما در صورت انجام آن به صورت کارشناسی و دقیق به نتایج اثربخشی خواهیم رسید و آن اقدامات اثربخش می‌تواند راهنمایی باشد تا بعدها بتوانیم از تمامی ظرفیت‌ها برای ساماندهی به شهرهای سراسر کشور بهره ببریم .
اسلامی پیشنهاد فراخوان اجتماعی را برای انجام آسیب‌شناسی دقیق و همچنین بررسی راهکارهایی که در افق ۱۰ تا ۲۰ ساله می‌توان به اهداف آن دست یافت را داد و افزود : تاکید بر سه آیتم سکونت ، فعالیت و حرکت در شهرهای را دارم همانگونه که طی برنامه اول خود به مجلس ارایه دادم . از فرصتی که چند سال است از ادغام وزارت راه و ترابری با مسکن و شهرسازی ، ایجاد شده ، استفاده کنیم و در جهت ارتقا بخشیدن به راه‌ها و همچنین شهرسازی گام برداریم و این دو مقوله مهم را به صورت یکپارچه ببینیم .
پیگیری رونق کسب و کار
وی ادامه داد : آقای آخوندی در زمان مسئولیت خود بر وزارت راه و شهرسازی بحث شهرسازی ریل پایه را مطرح کردند و بنده تاکید دارم که علاوه بر تعقیب آن سیاست باید تلاش کنیم تا کسب و کارها در این زمینه رونق پیدا کند .
اسلامی با اشاره به اینکه شهرهای سنتی و قدیمی شهرهای واجد زیبایی‌های بصری و مفهومی هستند ، پرسشی را مطرح کرد و گفت : چه بلایی به سر ما و نظام برنامه‌ریزی ما آمده که باید همه چیز را پرهزینه‌تر انجام دهیم ؟ چه شده که بافت‌های میانی و مرکزی شهرها تبدیل به بافت‌های ناکارآمد شده‌اند ؟ نشاط زندگی به فعالیت است . همچنین ، حیات و زندگی شهرها نیز در گرو فعالیت و انجام آن است . تلفیق ایجاد فعالیت در شهرها همراه با فرهنگ و استعداد سرزمینی که همان طرح آمایش است زندگی شهروندان و شهرهای ما را شکل می‌دهد و به همین دلیل ، ضرورت دارد که همه آنها را در کنار هم و به صورت یکپارچه ببینیم .
مساجد ، کانون محله‌های شهری شوند
اسلامی تصریح کرد : باید به مانند سالیان گذشته مساجد کانون محله باشند. به همین دلیل نیر تاکید دارم برای آنکه مسکن‌های طیب و شهرهای فاخری داشته باشیم باید سه آیتمِ زندگی ، حرکت و فعالیت را با هم ببینیم. باید در شهرها، سکونتگاه‌ها و محل فعالیت را در هم تنیده ببینیم ، چرا باید آنها را از هم جدا کنیم ؟ معتقدم نباید بین آنها خط بکشیم و تفکیک جغرافیایی قائل شویم .
وی رتبه‌بندی مهندسان مشاور و طرح ریزی برای ایجاد بازار کار و اشتغال را برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی این رشته از اهم موضوعاتی خواند که باید در دستورکار قرار بگیرد .
تاکید بر برهم تیندگی سیاست بازآفرینی و نظام شهرسازی
اسلامی همچنین افزود : در سیاست بازآفرینی‌شهری باید به این نکته توجه داشته باشیم که بازآفرینی شهری از شهرسازی جدا نیست . در حال حاضر ، شهرهای ما از درون پوک و فرسوده شده‌اند که باید تلاش کنیم با اجرای صحیح سیاست بازآفرینی شهری ، فرسودگی درون شهرها را از بین ببریم .
وزیر راه و شهرسازی ادامه داد : نباید مانع شویم که بافت‌های واجد ارزش که دچار فرسودگی هستند ، بهسازی شوند و در عین حال باید در بافت‌های فاقد ارزش که دچار فرسودگی و ناکارآمدی هستند نوسازی انجام شود . بافت شهری‌مان را با ساز و کار زندگی امروز اصلاح و تلاش کنیم تا هیاهوی صنعتی امروز را به آن ندهیم و ویژگی‌های فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی محلات را نیز حفظ کنیم .
پیشنهاد ایجاد ضابطه‌ای در قوانین نظام مهندسی
وزیر راه و شهرسازی همچنین در ادامه سخنان خود به ایجاد مسئولیت کنترل شهرسازی تاکید کرد و گفت : پیشنهاد می‌کنم ضابطه‌ای را به قوانین سازمان‌های نظام مهندسی اضافه کنیم که مهندسان ناظر در صورت تخلف شهرداری ، پروانه اشتغال خود را به پروژه های ساخت و ساز دارای مشکل و تخلف، اختصاص ندهند و تنها ساخت و سازهای مجاز و مطابق قوانین را بپذیرند .
اسلامی تاکید کرد : کنترل شهرسازی ، کنترل نقشه و کنترل ساختمان باید با هم هم‌راستا و هم‌گرا باشد و یک منطق را دنبال کند. باید به سمتی برویم که مانند کشورهای توسعه یافته که تغییر کاربری را در قوانین و اجرای قوانین به هیچ عنوان نمی‌پذیرند ، به سمت اصلاحات بنیادین در اجرا و عمل گام برداریم .
