تدوین ضوابط جدید برای احداث دیوارهای محیطی در مناطق مستعد زلزله

به گزارش پرتال بازآفرینی شهری ، مدیرکل دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان از تدوین ضوابط جدید برای احداث دیوارهای محیطی در مناطق مستعد زلزله و افزایش شتاب مبنای طرح در بازسازی مناطق زلزله‌زده سی‌سخت و یاسوج خبر داد .

حامد مانی‌فر به ارائه نتایج حاصل از بررسی‌های کارشناسان آن دفتر در خصوص علت تخریب واحدهای مسکونی در زلزله‌های چند سال گذشته و از جمله زلزله بهمن ۹۹ سی‌سخت در استان کهگیلویه و بویراحمد پرداخت . بررسی‌های انجام شده توسط کارشناسان دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان نشان می‌دهد که عمده خسارت‌های فنی وارده به ساختمان‌های مسکونی در زلزله‌های چند سال گذشته شاملِ عدم اجرای درست مهار دیوارهای پیرامونی و داخلی ، عدم اجرای درست دیوارهای محوطه و مهار مناسب آن ، عدم اتصال مناسب قطعات نما ، عدم اجرای درست مهار جانبی سقف‌ها و عدم اجرای شناژهای قائم و افقی بوده است .

مانی‌فر ادامه داد : دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان از سال ۹۶ و بعد از وقوع زلزله آبان سرپل ذهاب ، تدوین دستورالعمل مهار اجزای غیرسازه‌ای معماری را در دستور کار قرار داد که نتیجه منجر به تهیه پیوست ۶ آیین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله ، استاندارد ۲۸۰۰ با موضوع طراحی لرزه‌ای و اجرای اجزای غیرسازه‌ای معماری شد که از تیرماه ۹۸ با ابلاغ وزیر راه وشهرسازی لازم‌الاجرا است .

وی یکی از دلایل اصلی تخریب دیوارهای پیرامونی و داخلی در ساختمان‌های احداث شده در چند سال گذشته را عدم اجرای صحیح مهارها که در پیوست ۶ استاندارد ۲۸۰۰ به آن اشاره شده مرتبط دانست و تصریح کرد : عدم آموزش صحیح مهندسان طراحی ، ناظر و مجری و عدم آگاهی مالکان پروژه‌ها از اجرای صحیح مهارها از دلایل اصلی تخریب دیوارهای پیرامونی و داخلی در ساختمان‌های احداث شده است .

مانی‌فر عمده ایرادهای مشاهده شده در ساختمان‌های تخریب شده در زلزله‌ها را ناشی از رعایت نشدن اجرای صحیح مفاد پیوست ۶ استاندارد ۲۸۰۰ دانست و این ایرادها را بدین شرح توضیح داد : اتصال کامل وادارهای قائم به سقف و عدم حرکت این وادارها در زمان وقوع زلزله منجر به انتقال نیروی زلزله به دیوارها و تخریب دیوار خواهد شد . همچنین ، استفاده از وادارهای قائم در فاصله کمتر از یک متر از بر ستون که در اندرکنش سازه و وادار هستند شامل خرابی دیوارهای پیرامونی می‌شوند . استفاده نکردن از میلگرد بستر به همراه وادار قائم برای حفظ و یکپارچگی دیوار از مواردی است که جزو اشکال و ایرادهای ساختمان‌ها شناخته شد .

شتاب مبنای طرح در بازسازی سی‌سخت و یاسوج افزایش می‌یابد

مدیرکل دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان یکی از موارد تخریب‌شده در زلزله‌های رخداده را تخریب دیوارهای محوطه برشمرد و گفت : دیوارهای محوطه از جمله اجزایی هستند که تاکنون به طراحی آنها توجه کمی شده است و در عین حال شاهد آسیب‌‌پذیری آنها در زلزله‌های چندماه و چندسال گذشته بودیم. به همین دلیل تهیه ضابطه دیوارهای بنایی محوطه در دستور کار قرار گرفت .

مانی‌فر با اشاره به اینکه ضابطه مهار دیوارهای بنایی محوطه تدوین شده است و در مرحله داوری قرار دارد، توضیح داد : این ضابطه به طراحی دیوارهای بنایی محوطه با رویکرد محاسباتی و غیرتجویزی می‌‌پردازد . اگرچه بارگذاری اصلی دیوارهای بنایی عمدتا بار باد و زلزله است . اما با توجه به اینکه بر اساس دستورالعمل ، طراح قادر است مقاومت خارج از دیوار را محاسبه کند ، طراحی دیوار محوطه برای سایر بارهای تصادفی از جمله ضربه ناشی از برخورد ، انفجار و ... ممکن خواهد بود . در  این دستورالعمل تمرکر بر روی دیوارهای بنایی است .

وی در ادامه به پیشنهاد اداره راه و شهرسازی استان کهگیلویه و بویراحمد برای افزایش شتاب مبنای شهرهای یاسوج و سی‌سخت اشاره کرد و گفت : وجود گسل‌های فعال در منطقه سی‌سخت و یاسوج ، وقوع سناریوهای لرزه‌ای در حوزه نزدیک این دو شهر با بزرگای بیش از ۶/۵ را نیز ممکن می‌کند . بنابراین در ساخت‌وساز و توسعه شهری منطقه ، پهنه‌بندی لرزه‌ای منطقه باید موردبازنگری قرار بگیرد و با افزایش شتاب مبنای طرح اقدام به بازسازی شود .