ایمن سازی خانه‌های روستایی در برابر سوانح طبیعی
اگر قبلا نگران ریزش ساختمان‌ها در زمین‌لرزه‌هایی با شدت ۶ ریشتر و بیشتر بودیم ، اکنون ترک‌های ایجاد شده از محل فرونشست زمین روی ابنیه روستایی و شهری باعث شده تا نگران بروز زلزله‌هایی با شدت ۴ ریشتر باشیم تا ساختمان‌ها فرو نریزند .
به گزارش پرتال بازآفرینی شهری ، تأثیر وقوع مخاطرات و سوانح طبیعی در حیات روستاها و تشدید مهاجرت روستائیان باعث شده تا دولت به دنبال راهکاری مناسب برای ایمن سازی خانه های روستایی باشد .
بنیاد مسکن انقلاب اسلامی به عنوان متولی ساخت ، توسعه و نوسازی واحدهای مسکونی روستایی ضمن حمایت از طرح‌های پژوهشی برای بهسازی روستاها ، از تحقیقات انجام شده برای ارتقای ایمنی واحدهای مسکونی در مقابل مخاطرات طبیعی استفاده خواهد کرد .
امیرحسین گرکانی رئیس پژوهشکده سوانح طبیعی (زیر نظر بنیاد مسکن انقلاب اسلامی) در جریان سومین گردهمایی معاونان عمرانی استانداری های سراسر کشور با اشاره به ضرورت برنامه‌ریزی استان‌ها برای کاهش مخاطرات و سوانح طبیعی و ارتقای ایمنی ساخت ساز واحدهای مسکونی گفت : ایران از نظر مخاطرات و سوانح طبیعی جزو ۱۰ کشور اول دنیاست و از ۴۴ سوانح مهم شناخته شده تاکنون ۳۳ مورد در ایران تجربه شده‌اند .
وی گفت : بیشترین خسارات ثبت شده در ایران مربوط به سیل، زلزله و توفان است و تغییرات جدید اقلیمی نیز باعث شده تا خطر خشکسالی حیات روستاهای ایران را تهدید کند . اکنون ۴۵ درصد از پهنه ایران در معرض خشکسالی حاد قرار گرفته که عمده مناطق درگیر با خشکسالی دارای جمعیت روستایی هستند . در راستای تدوین سند کاهش مخاطرات طبیعی ، از این پس تمامی طرح های عمرانی کشور باید پیوست کاهش خطر و سوانح طبیعی داشته باشند . یعنی برنامه های عمرانی باید حتما به مقاومت دربرابر سوانح طبیعی توجه داشته و ضریب ایمنی بالایی در برابر مخاطرات پیرامون داشته باشند . در قالب این سند ، تمامی اموال منقول و غیر منقول دستگاه های اجرایی کشور باید بیمه شوند .
از سوی دیگر به زودی برنامه ویژه ای برای ورود ، حمل ، نگهداری و امحای مواد خطرناک از سوی هیأت دولت مورد بررسی قرار می گیرد تا ضریب مقاومت مناطق شهری و روستایی در برابر مخاطرات انسان ساز افزایش یابد . تاکنون ۵۶ نوع مخاطره انسان ساز در ایران شناسایی شده است که باید برای مقاومت در برابر آنها برنامه ریزی کنیم .
فرونشست حاد در ۴۲۰ دشت ایران
محمدجواد بلورچی پژوهشگر مخاطرات طبیعی نیز در این گردهمایی با اشاره به انواع سوانح طبیعی در ایران گفت : هم اینک ۹۷ درصد از پهنه ایران دارای گسل‌های خطرناک و مستعد بروز زلزله است . همچنین تقریبا تمامی ایران با خطر بروز سیلاب قرار دارد ولی جدیدترین خطر زیست‌محیطی که حیات کانون های جمعیتی در ایران را تهدید می‌کند ، خطر فرونشست زمین است .
بلورچی ادامه داد : بالغ بر ۴۲۰ دشت ایران دچار فرونشست حاد شده اند که اغلب آنها در کنار تأسیسات شهری و برون شهری هستند . بیش از ۶۰ دریاچه و تالاب ایران در سال های اخیر یا خشک شده اند و یا در معرض خشکسالی قرار دارند . از سوی دیگر سوزاندن بقایای محصولات کشاورزی باعث بروز پدیده بسیار خطرناک خودسوزی زمین در برخی مناطق فلات مرکزی ایران شده است .
بلورچی گفت : در شرایطی که بروز ۴ میلی متر فرونشست زمین در دنیا یک بحران طبیعی محسوب می شود ، تهران سالانه ۱۷ تا ۳۶ سانتی متر نشست می کند . در مشهد نیز شدت فرونشست زمین به ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر در سال رسیده و فرونشست زمین در اطراف نیشابور باعث ایجاد ترک های عمیقی به طول ۴۰ کیلومتر روی سطح زمین شده است .
این پژوهشگر گفت : رفسنجان در استان کرمان که روزی قطب تولید پسته ایران بود اکنون به دلیل فرونشست ۳۰ سانتی متری زمین در سال به کانون تولید زغال پسته تبدیل شده است . دشت قزوین نیز هم اینک سالانه حداقل ۲۵ سانتی متر نشست می کند و همه این موارد به دلیل برداشت بی رویه آب از منابع زیرزمینی برای مصارف کشاورزی و صنعتی است .
وی با هشدار نسبت به تأثیر فرونشست زمین روی ابنیه روستایی و شهری گفت : اگر قبلا نگران ریزش ساختمان‌ها در زمین‌لرزه‌هایی با شدت ۶ ریشتر و بیشتر بودیم ، اکنون ترک‌های ایجاد شده از محل فرونشست زمین روی ابنیه روستایی و شهری باعث شده تا نگران بروز زلزله‌هایی با شدت ۴ ریشتر باشیم تا ساختمان‌ها فرو نریزند .
وی خواستار توجه استانداری‌ها به ممانعت از برداشت بی‌رویه آب از منابع زیرزمینی و هماهنگی تمامی دستگاه‌های اجرایی برای ایمن‌سازی واحدهای مسکونی روستایی و شهری شد .
