ضرورت بهره‌مندی از ظرفیت دانشگاهیان در نوسازی بافت‌های فرسوده
به دنبال این هستیم تا از ظرفیت جوانان و گروه‌های جهادی متخصص در محلات برای نوسازی بهره برده و با تعیین محلات معین بین محلات برخوردار و محلات کمتر برخوردار همبستگی اجتماعی ایجاد کنیم که این امر در تسریع روند نوسازی محله‌ای مؤثر خواهد بود .
به گزارش پرتال بازآفرینی شهری ، معاون وزیر راه و شهرسازی با اعلام این مطلب که بیش از ۱۰ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در بافت‌های فرسوده و ناپایدار ساکن هستند بر استفاده از ظرفیت متخصصان و دانشگاهیان در سرعت دادن به نوسازی واحدهای مسکونی ناپایدار تاکید کرد .
به منظور تحقق برنامه دولت در نوسازی بافت‌های فرسوده ، نشست هم‌اندیشی با موضوع «راهکارهای عملیاتی تحقق نوسازی محله‌ای مسکن» با حضور محمد آیینی ، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران و جمعی از اساتید و متخصصان حوزه مسکن و شهرسازی برگزار شد .
در این نشست معاون وزیر راه و شهرسازی بر استفاده از ظرفیت متخصصان و دانشگاهیان برای ارائه راهکارهای شتاب‌بخشی به نوسازی و مقاوم‌سازی مسکن‌های ناپایدار در بافت‌های فرسوده و محلات هدف بازآفرینی شهری در راستای تحقق مفاد سند تحول مردمی دولت سیزدهم تأکید کرد .
وی با اشاره به اینکه ۱۰ میلیون و ۷۳۵ هزار نفر در بافت‌های فرسوده ساکن هستند و در معرض خطرات ناشی از بلایای طبیعی و آتش‌سوزی قرار دارند ، تصریح کرد : حفظ جان انسان‌ها موضوعی است که در برخی دوره‌های گذشته مورد غفلت واقع شده و امروز تمرکز شرکت بازآفرینی شهری ایران بر این موضوع قرار دارد .
۳ مدل نوسازی
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران با اشاره به اینکه تاکنون در کشور سه مدل بازآفرینی شهری تجربه شده است ، تصریح کرد : نوسازی پلاکی ، تجمیع پلاک‌های ریزدانه و آخرین مدل که در سند تحول مردمی دولت سیزدهم به آن اشاره شده، نوسازی بافت‌های فرسوده با تأکید بر سیاست‌های حمایتی هدفمند و اولویت‌بخشی به مسکن محرومان است که سرلوحه فعالیت‌های شرکت بازآفرینی شهری ایران قرار دارد .
او با اشاره به فراز و فرودهای نوسازی مسکن از گذشته تاکنون یادآوری کرد : از سال ۸۴ تاکنون صرفاً حدود ۲۱۰ هزار پلاک فرسوده از مجموع واحدهای ناپایدار کم شده که بدین معناست سیاست‌ها و حمایت‌ها در این حوزه چندان مؤثر نبوده است ، بنابراین باید تحولی اساسی در نوسازی مسکن ایجاد کنیم زیرا با روند گذشته نمی‌توان از سرعت فرسودگی ابنیه کاست .
معاون وزیر راه و شهرسازی آماری در خصوص میزان بناهای ناپایدار ارائه کرد و گفت : ۵۳ درصد بناها در سکونتگاه‌های غیررسمی ، ۴۳ درصد در بافت‌های تاریخی و ۴۱ درصد در بافت‌های فرسوده ، ناپایدارند و باید برای حفظ جان انسان‌ها و از بین بردن سقف‌های لرزان برنامه‌ریزی‌های متناسب با شرایط اجتماعی و اقتصادی این مناطق صورت گیرد .
آئینی با اشاره به وجود دو نگاه متفاوت در حوزه بازآفرینی شهری تصریح کرد : برخی کارشناسان و متخصصان معتقدند باید شهرها را به شکل افقی توسعه داد و در مقابل عده‌ای بر این باورند به دلیل محدودیت منابع و نیز مشکلات مربوط به خدمات و زیرساخت‌ها بهترین راه توسعه درونی شهرها است .
او از جمع‌آوری مستندات به‌روز در حوزه بازآفرینی شهری به ترتیب بلوک‌های شهری و محله‌ها خبر داد و گفت: تاکنون ۴ هزار و ۹۰۰ محله در این بافت‌ها شناسایی و نیازهای این مناطق نیز احصا شده است .
محورهای نوسازی
معاون وزیر راه و شهرسازی سه محور محرومیت‌زدایی ، مردمی‌سازی و معین‌سازی محلات را از رویکردهای پایه‌ای و نوین شرکت بازآفرینی شهری ایران در حوزه نوسازی و بازآفرینی برشمرد و اظهار کرد : به دنبال این هستیم تا از ظرفیت جوانان و گروه‌های جهادی متخصص در محلات برای نوسازی بهره برده و با تعیین محلات معین بین محلات برخوردار و محلات کمتر برخوردار همبستگی اجتماعی ایجاد کنیم که این امر در تسریع روند نوسازی محله‌ای مؤثر خواهد بود . در ادامه این نشست ، متخصصان مسکن و شهرسازی حاضر در جلسه به بیان نظرات و دیدگاه‌های خود در زمینه نوسازی محله‌ای پرداختند .
مشکل طرح‌های حمایتی
غلامرضا لطیفی ، دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی در این نشست گفت : این نکته را باید در نظر داشت که سیاست‌های حمایتی همواره با رانت پنهان همراهند ، بنابراین باید با توجه به ویژگی‌های فرهنگی ، اجتماعی و مختصات جغرافیایی پهنه‌های مختلف کشور برنامه‌ریزی‌های لازم را در این حوزه انجام داد به گونه‌ای که راه برای هر نوع رانتی بسته شود .
سید عبدالهادی دانشپور ، استاد دانشگاه علم و صنعت نیز با بیان اینکه برای جلب مشارکت مردم به نوسازی مسکن باید به آنها اطمینان داده شود که وارد یک رویکرد برد-برد می‌شوند ، افزود : در واقع باید نگاه پایین به بالا را در این حوزه بومی‌سازی کنیم .
فرهاد بیضایی ، کارشناس مسکن نیز با بیان اینکه نوسازی محله‌محور نباید به گونه‌ای باشد که استراتژی‌ها در مقیاس محله‌ای متوقف شده و از نگاه شهرسازانه غفلت شود ، تصریح کرد : برای مثال تراکم جمعیتی در شهر تهران اشباع شده و به دلیل مشکلات و معضلات زیست محیطی و اجتماعی دیگر امکان افزایش تراکم جمعیت وجود ندارد . بنابراین در شهری مانند تهران باید نوسازی محله‌ای توأم با افزایش حریم شهر صورت پذیرد و به فکر جابه‌جایی جمعیت ساکن در این بافت‌ها بود . همچنین می‌توان دسته‌بندی انواع بافت‌ها را افزایش داد و انواع بیشتری از بافت را شناسایی کرد و صرفاً به سه بافت فرسوده ، حاشیه‌ای و تاریخی بسنده نکرد .
او افزود : بنابراین در گام اول باید یک طرح کلان با تفکیک مناسب بافت و با نگاه اقتصادی و حذف تهدیدهایی که در شهر وجود دارد برای محلات هدف تدوین شود .
علی شماعی ، استاد دانشگاه خوارزمی نیز با تأکید بر اینکه مهم‌ترین کار در این حوزه ایجاد یک الگو برای هر منطقه متناسب با نیازهای اقتصادی و فرهنگی آن است، خاطرنشان کرد: در این الگو باید وظایف و حمایت‌های مورد نیاز دولت و شهرداری‌ها به صورت شفاف تعریف شود .
یعقوب موسوی ، استاد دانشگاه الزهرا نیز با اشاره به اینکه توسعه شهر تهران از کانال نوسازی و توسعه محله‌ای شهر می‌گذرد ، تصریح کرد : از دهه ۷۰ رویکرد پایین به بالا وارد حوزه شهرسازی شد، این مدل محدود به محلات خاصی نیست و بر اساس آن اختیارات به شکل محله‌ای توزیع و بازآفرینی شهری در مقیاس محله‌ای انجام می‌شود .
معاون وزیر راه و شهرسازی در ادامه نشست هم‌اندیشی راهکارهای عملیاتی تحقق نوسازی محله‌ای مسکن ، عنوان کرد : بسیاری از دغدغه‌هایی که اساتید محترم به آن پرداختند در برنامه ملی بازآفرینی شهری در قالب ستادهای ملی ، استانی و شهرستانی در دستور کار قرار گرفته است . یکی از مهم‌ترین مأموریت‌های اصلی شرکت این است که تمام دستگاه‌ها را در قالب ستاد ملی بازآفرینی پایدار پای کار بیاوریم. او عنوان کرد : اما آنچه در این جلسه به دنبال آن بودیم موضوع ایجاد تحول و شتاب‌بخشی به نوسازی مسکن است . یکی از دغدغه‌های شرکت نجات جان انسان‌ها است و به همین منظور باید بسترهای نوسازی را فراهم کرده و به آن سرعت دهیم .
او از متخصصان این حوزه خواست تا نظرات و پیشنهادهای خود را برای سرعت بخشیدن به امر نوسازی مسکن در اختیار شرکت بازآفرینی شهری ایران قرار دهند تا با تدوین یک برنامه همه‌جانبه و تشریک مساعی بتوان موانع و مشکلات را یکی پس از دیگری پشت سر گذاشت تا امر نوسازی مسکن شتاب گیرد .
