به گزارش پرتال بازآفرینی شهری به نقل از ایرنا ، در حالی که طی سال‌های گذشته در ادوار مختلف موضوع ساخت پناهگاه یا اتاق‌های امن برای در امان ماندن از مخاطرات طبیعی همچون زلزله ، یا مخاطرات انسان ساز همچون جنگ بارها و بارها مورد تاکید قرار گرفت ، اما این مساله مهم هیچ‌گاه رنگ و بوی اجرایی به خود نگرفت و در گذر ایام به فراموشی سپرده شد ؛ امری که اهمیت آن در جنگ تحمیلی رژیم صهیونیستی علیه کشورمان بار دیگر خودنمایی کرد .
بامداد جمعه (۲۳ خرداد ۱۴۰۴) در پی حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به ایران جمعی از فرماندهان ارشد نظامی ، دانشمندان و افراد غیر نظامی به شهادت رسیدند و به این ترتیب جنگ تحمیلی آغاز شد . ایالات متحده آمریکا نیز بامداد روز یکشنبه (یکم تیرماه) به سه مرکز هسته‌ای فردو، نطنز و اصفهان تجاوز کرد .
بعد از ۱۲ روز تجاوز دشمن به کشورمان و پاسخ‌های کوبنده نیروی مسلح ایران به شرارت‌های آن ، از صبح سه‌شنبه (سوم تیرماه) رژیم صهیونی مجبور به پذیرش آتش‌بس شد .
تجاوز رژیم صهیونیستی به خاک ایران اسلامی و جنگ ۱۲ روزه ، با سربلندی مردم و نیروهای مسلح کشورمان پایان یافت ، جنگی که دشمن صهیونی بر ما تحمیل کرد اما بار دیگر اتحاد و همدلی مردم ایران را به نمایش گذاشت و همین یکدلی و انسجام، پیروزی را برای ایران رقم زد.
یکی از مسائلی که در ایام جنگ ۱۲ روزه تحمیلی رژیم صهیونی علیه کشورمان خودنمایی کرد ، لزوم پناه بردن مردم در زمان وقوع حملات هوایی به اماکن امن است . اماکنی که ضمن القای احساس امنیت به افراد و خانواده‌ها ، از امکانات حداقلی برای سپری کردن دقایق و ساعات برخوردار باشد و مردم بتوانند در کوتاه‌ترین زمان ممکن خود را به این مناطق برسانند .
همچنین تجربه برخی کشورها درخصوص ساخت اتاق‌های امن در منازل مسکونی نیز از آن دست طرح‌هایی است که می‌تواند مورد تدقیق قرار بگیرد .
به نظر می‌رسد ساخت این اماکن امن و پناهگاه‌ها ، نه فقط در زمان بروز حوادث انسان ساز همچون جنگ ، بلکه در شرایط طبیعی کشورمان که منطقه‌ای لرزه‌خیز محسوب شده و طی سال‌های گذشته همواره مسئولان امر امکان وقوع زلزله را در شهری همچون تهران و دیگر مناطق بارها و بارها هشدار داده‌اند، امری واجب و لازم است .
موضوعی که گرچه طی سال‌های گذشته در ادوار مختلف بارها و بارها مورد تاکید قرار گرفت ، اما هیچ‌گاه رنگ و بوی اجرایی به خود نگرفته و در گذر ایام به فراموشی سپرده شد .
در این رابطه مهدی چمران رئیس شورای اسلامی شهر تهران به تازگی گفته است : ساختمان‌هایی که تعداد واحدهای آنها از یک حدی بیشتر است، مثلا ۵۰ واحد، حتما باید پناهگاه امن داشته باشند با امکاناتی که مردم بتوانند در آن زندگی کنند .
وی از تهیه طرحی در این زمینه برای ارایه به صحن شورای شهر تهران خبر داده و تاکید کرده است : در این طرح پیشنهاد شده پارکینگ‌هایی که سه طبقه یا بیشتر هستند، در شرایط غیرعادی به‌عنوان پناهگاه مورد استفاده قرار گیرند .
در این زمینه عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه ، مسکن و شهرسازی اظهار داشت : در زمان هشت سال دفاع مقدس و جنگ با رژیم بعث عراق که حملات هوایی به تهران و دیگر شهرها را شاهد بودیم ، موضوع پناهگاه‌سازی در کشور مطرح شد؛ طرحی که مسئولان عنوان می‌کردند ، یک طرح موقت نیست و باید استمرار داشته باشد .
علی بیت‌اللهی با تاکید بر اینکه در پدافند غیرعامل یک نکته اساسی حفظ امنیت و جان ساکنان شهرهاست ، گفت : متاسفانه پس از پایان جنگ تحمیلی که احساسات فروکش کرد ، شاهد فراموشی این اقدام بودیم ؛ به عبارتی بر این باورم که رفتارهای ما ، رفتارهای ریشه‌دار، برپایه یک برنامه منظم ، محکم و لازم الاجرا نیست .
وی افزود : پس از آن با وقوع زلزله بم ، تب ساخت اتاق ایمن در کشور بالا گرفت . به عبارتی این طور عنوان می‌شد که با توجه به اینکه ساخت ساختمان‌های مقاوم هزینه‌بر است، دست‌کم احداث یک اتاق ایمن که فاقد آوار بوده و امکان صیانت از جان انسان ها را داشته باشد ، در دستور کار قرار گیرد ؛ در این موضوع نیز شاهد بودیم با خوابیدن موج هیجانات و احساسات ، این امر به فراموشی سپرده شد .
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه ، مسکن و شهرسازی خاطرنشان کرد : طی ۱۲ روز جنگ تحمیلی رژیم صهیونی ، جای خالی چنین پناهگاه‌ها و اتاق‌های امنی در شهرها و مناطق مختلف کشور احساس شد . در اهمیت این موضوع کسی شک و تردید ندارد ، اما در جدیتِ اجرای این طرح‌ها با گذشت زمان باید مقاومت کرد .
وی ابراز امیدواری کرد درس‌هایی که از این جنگ آموختیم به باد فراموشی سپرده نشود و معتقدم علاوه بر موضوعات مرتبط با جنگ و دفاع و پدافند غیرعامل ، چنین پناهگاه‌ها و اتاق های امنی برای مخاطرات طبیعی همچون زلزله در کشور لرزه‌خیزی همچون ایران مورد نیاز است .
بیت اللهی یادآور شد : در زمان جنگ تحمیلی هشت ساله ، دستگاه‌هایی همچون وزارت کشور ، وزارت دفاع ، وزارت راه و شهرسازی ، بنیاد مسکن هر یک حسب مورد به عنوان مسئول معرفی می‌شدند ، اما از آنجایی که هیچ‌گاه این برنامه اجرایی نشد ، متولی آن هم نامشخص ماند .
ساخت پناهگاه‌ها یا اتاق‌های امن باید از نظر قانونی الزام آور شود
وی اظهار داشت : از منظر مدیریت بحران ، دستگاه‌هایی همچون وزارت کشور ، سازمان مدیریت بحران ، سازمان پدافند غیرعامل و شهرداری‌ها در ساخت پناهگاه‌ها می‌توانند مسئولیت بر عهده بگیرند، اما به لحاظ قانونی باید این مهم الزام آور شود .
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه ، مسکن و شهرسازی تاکید کرد : موضوع اصلی ، عدم وجود قانون مشخص در زمینه احداث اتاق‌ها و ساختمان‌های امن و پناهگاه‌هاست و هیچ قانون مشخص و معین و قابل اندازه‌گیری در این زمینه نداریم .
وی گفت : در این زمینه شاید نیازی به قانون مجلس هم نباشد و حتی مصوبه دولت هم می‌تواند کافی باشد . در هر حال از آنجایی که این امر مهم ، یک موضوع مستمر و زمان‌بر است ، باید بر اساس قانون یا مصوبه دولت شکل بگیرد تا لازم الاجرا باشد و پس از آن بتوان دستگاه‌های متولی ، ناظران ، پیمانکاران و … کار را مشخص کرد .
بیت‌اللهی با اشاره به قابل هشدار بودن برخی مخاطرات در کشور و فرصت زمانی برای افراد به‌منظور رسیدن به جاهای امن ، گفت : در چنین شرایطی ، از نظر اقتصادی و مهندسی ساخت پناهگاه‌ها به صرفه‌تر و موجه‌تر است ؛ زیرا اماکنی عمومی بوده و هزینه‌های ساخت آنها کمتر خواهد بود .
وی اظهار داشت : برای شرایط جنگی ، ساخت پناهگاه‌های چندمنظوره دارای توجیه است . همچون توسعه ایستگاه‌های زیرزمینی مترو (البته اگر با این دیدگاه احداث شوند) که امکان تامین امنیت ، بهداشت ، جمعیت‌پذیری و … در آنها فراهم خواهد بود ، می‌تواند در دستور کار قرار گیرد .
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی افزود : پناهگاه‌ها می‌توانند برخی امکانات زیرسطحی را در خود داشته باشند و در شرایط ضروری جنگی نیز مورد استفاده قرار بگیرند ، همچنین در زمان وقوع زلزله یا وقوع پس‌لرزه‌ها قابل استفاده باشند .
وی همچنین با اشاره به ساخت اتاق‌های امن که در بسیاری کشورها نیز شاهد احداث آنها هستیم ، یادآور شد : این اتاق‌ها فاقد آوار بوده و با دیوارهایی مستحکم با هدف سپری کردن ساعات و حتی روزهای بحرانی ساخته می‌شوند .
بیت‌اللهی گفت : این طرح باید ابتدا از نظر سازمان نظام مهندسی ساختمان مورد تایید قرار گیرد تا پس از آن بخشی از ساختمان در هر واحد به آن اختصاص داده شود . کارکرد این اتاق‌های امن در زمان وقوع زلزله و حوادث غیرمترقبه ، ناگهانی و بدون هشدار اولیه است که افراد باید بتوانند در همان ثانیه‌های نخست عکس‌العمل نشان دهند .
وی در پایان تاکید کرد : ساخت اتاق‌های امن یا پناهگاه‌ها در هر صورت امری اجتناب‌ناپذیر و الزامی و در عین حال مفید است تا بتوان در زمان وقوع بحران‌هایی همچون زلزله ، جنگ و … کمک‌حال مردم باشد .
