به گزارش پرتال بازآفرینی شهری ، در دومین نشست تخصصی «سکونتگاههای غیررسمی» ، مدیران و کارشناسان حوزه بازآفرینی شهری با مرور آمار نگرانکننده شکل گیری فزاینده حاشیه نشینی ، بر ضرورت تغییر رویکرد از واکنش پس از بحران به پیشنگری و پیشگیری تأکید کردند ؛ سلسله نشست هایی که سعی دارد از دل واقعیتهای تلخ حاشیهنشینی، نقشهای برای مهار این پدیده ترسیم کند .
نشست تخصصی «پیشنگری و پیشگیری سکونتگاههای غیررسمی » به همت دفتر مطالعات کاربردی و امور ترویجی شرکت بازآفرینی شهری ایران و با دبیری علمی مهرناز عطاران ، سرپرست این دفتر به صورت حضوری و وبیناری ، برگزار شد .
این نشست که دومین جلسه از سلسله نشستهای «توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاههای غیررسمی , جستاری بر هست ها و رهیافتی بر بایدها » بود ، با هدف بررسی عوامل شکل گیری این سکونتگاهها ، ارائه راهکارها و مرور تجربههای ملی و بینالمللی برگزار شده و میزبان جمعی از مدیران و کارشناسان حوزه شهری از سراسر کشور بود .
عبدالرضا گلپایگانی ، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران در این نشست ، با اشاره به خشکسالی گسترده در مناطق مرکزی کشور و مشکلات فزاینده معیشت پایدار در روستاها با توجه به تغییرات اقلیمی ، ریشه مشکلات امروز شهری را نادیده گرفتن مدیریت منابع و برنامهریزی در گذشته بالاخص در مبدا و مقصد مهاجرت ها دانست .
او تصریح کرد : اقدامات پیشگیرانه باید از مبدأ ، یعنی روستا ، آغاز شود و تمرکز صرف بر طرحهای شهری بدون توجه به مسائل روستایی، موجب هدررفت سرمایه های ملی خواهد شد .
مجید روستا ، عضو هیأت مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران ، با مرور دو دهه تجربه در ایران و جهان با موضوع سکونتگاههای غیررسمی، بر تغییر رویکرد از واکنش پس از بحران به سمت پیشنگری و پیشگیری تأکید کرد .
او محورهای کلیدی پیشنهادی خود را شامل مدلسازی آماری برای پیشبینی با توجه و نگاه فرابخشی به سه سند علمی تدوین شده در این حوزه ، توسعه مسکن اجتماعی و خدمات پایه ، کنترل ساختوساز غیرمجاز و ایجاد فرصتهای شغلی جامعه محلی و حمایت از سرمایه گذاران دانست و با معرفی تجربههای موفق فیلیپین ، برزیل و مراکش تصریح کرد که تدقیق علمی در مدلهای جهانی و بازنگری تجربه های پیشین کشور میتواند مسیر راه سیاستگذاران را روشنتر کند .
مصطفی آقا علی خانی ، مدیرکل دفتر برنامهریزی و مدیریت شهری سازمان شهرداریها و دهیاری های کشور، با برشمردن عوامل اقتصادی، بحران مسکن و ضعف مدیریت شهری بهعنوان دلایل گسترش سکونتگاههای غیررسمی ، مناطقی همچون قدس، بهارستان و محله میانآباد اسلامشهر را نمونههای پیچیدهای از پدیده سکونتگاه های غیر رسمی دانست .
او تأکید کرد که برای حل این مشکل، نگاه فرابخشی و برنامهریزی یکپارچه شهری و منطقهای ضرورتی اجتنابناپذیر است اما نمی توان یک نسخه واحد برای تمام محلات سکونتگاهی کشور پیچید و در این خصوص تدقیق در اقلیم و قومیت و فرهنگ امری بسیار ضروری بوده و در غیر این صورت حذف سکونتگاه ها پاک کردن صورت مساله است .
وی همچنین از مسئولان شرکت بازآفرینی شهری برای بازدید از محلات سکونتگاهی در جنوب غرب استان تهران دعوت کرد و آمادگی سازمان شهرداریها و دهیاری های کشور را برای کمک در این خصوص اعلام نمود .
در این نشست ، مسعود بابایی ، فعال اجتماعی و متخصص توانمندسازی روستایی ، به تجربه گروه «دلژین» و تربیت گروه هایی از مربیان برای فعالسازی ظرفیتها و اشتغالزایی در روستاها و کاهش مدیریت شده انگیزه مهاجرت روستاییان اشاره کرد و هشدار داد که حضور گروه های متکثر مردم نهاد و خیرین و صرف وقت و هزینه های حتی کلان بدون مطالعه پیشین و بدون فعال سازی ظرفیت های کیفی در روستاها و حاشیه شهرها ، صرفاً «مسکن موقت» هستند او پیشنهاد داد که راهبرد ملی باید همزمان توسعه روستایی و مدیریت شهری را مد نظر قرار دهد تا از گسترش محلات و سکونتگاههای غیررسمی جلوگیری شود .
در خلال نشست ، آمارهایی نیز ارائه شد که از جمله آنها میتوان به جمعیت بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفری حاشیهنشین مشهد ، رشد جمعیت شهرهای اقماری تهران بالاتر از میانگین کشوری و روند صعودی و ادامهدار مهاجرت ناشی از خشکسالی در مناطق مرکزی کشور اشاره کرد .
در پایان نشست ، مهرناز عطاران بهعنوان دبیر علمی و سرپرست دفتر مطالعات کاربردی و امور ترویجی شرکت بازآفرینی شهری ایران ، تأکید کرد که برگزاری منظم نشستهای تخصصی با بررسی ظرفیت ها ، چالش ها و راهکارها و نگاه ترکیبی به تجربههای جهانی و یافتههای داخلی میتواند به تدوین نقشهراه عملیاتی و کاربردی برای پیشگیری از گسترش سکونتگاههای غیررسمی منجر شود .
